Śmigłowce Lotniczego Pogotowia Ratunkowego
MI 2 plus
Wyposażenie śmigłowca:
•     Max. ilość osób na pokładzie -5
•     Max. ilość paliwa – 840 l JET A-l (nafta lotnicza)
•     Dwie butle tlenowe: 5 l oraz 2 l
AGUSTA 109

Wyposażenie śmigłowca:
•     Max. ilość osób na pokładzie -5
•     Max. ilość paliwa – 1605 l JET A-l (nafta lotnicza)
•     Dwie butle tlenowe: 5 l oraz 2 l
 
Strefy niebezpieczne wokół śmigłowca:
 
Pamiętaj!
• NIE podchodź do śmigłowca. 
• Zbliżając się do śmigłowca podchodź do niego z boku zgodnie z oznaczonymi powyżej strefami bezpieczeństwa!
• Uważaj na wirujące łopaty i śmigło ogonowe.
• Nigdy nie przechodź w rejonie śmigła ogonowego śmigłowca!
• Nigdy nie podchodź do śmigłowca od strony wznoszącego się zbocza! 
• Uważaj na łopaty wirnika nośnego!
• Po przekazaniu pacjenta kontakt z załogą nawiązuj tylko radiowo lub wizualnie - nie zbliżaj się do śmigłowca.
• Chroń oczy przed unoszącym się pyłem i zanieczyszczeniami.
• Zabezpiecz lub usuń wszystkie luźne przedmioty mogące unieść się w strumieniu powietrza w rejonie lądowiska, zamknij drzwi karetki lub wozu bojowego.
• Nie pal w odległości mniejszej, niż 50 metrów od śmigłowca.
Zagrożenia występujące w trakcie przyziemienia:
• Podmuch od pracującego wirnika, może spowodować poderwanie luźnych przedmiotów (np. pościeli z noszy, folii, śniegu kurzu), stanowi to zagrożenie zarówno dla przyjmujących jak i śmigłowca.
• Uderzenie łopatą wirnika nośnego.
• Uderzenie łopatą śmigła ogonowego.
• Elektryczność statyczna – istnieje możliwość porażenia prądem.
• Hałas - uniemożliwia wydawanie poleceń głosowych w trakcie przyjmowania śmigłowca.
• Zapobiegaj nieuprawnionym zbliżeniom do pracującego śmigłowca.
 
Zagrożenia podczas lądowania bokiem do kierunku spadku:
 
Zabezpieczając w porze dziennej lądowanie śmigłowca Mi-2 plus pamiętaj:
• Przygotowane przez Ciebie lądowisko powinno mieć wymiary minimum 35 x 35 m płaskiej powierzchni, bez dołów, wystających kamieni itp.
• W pobliżu lądowiska nie powinny znajdować się wysokie przeszkody, w miarę możliwości przynajmniej w jednym kierunku od przewidywanego miejsca przyziemienia, na odległość co najmniej 100 metrów.
• Jeśli śmigłowiec ma lądować  na odcinku drogi, powinien to być widoczny z daleka, oddalony od łuków i zakrętów oraz bez przeszkód w kwadracie o wymiarach 35 x 35 metrów plac.
• Należy pamiętać, że dokonując wyboru miejsca przyziemienia śmigłowca należy kierować się zasadą że na każdy 1 m wysokości przeszkody należy przyjąć 6 metrów odległości tegoż miejsca od niej – np. lądowisko winno być oddalone od przeszkody (drzewa) o wysokości ok. 10 metrów o min 60 metrów.
• Pamiętać należy również o tym iż drobne kamienie, ostry piasek lub pył mogą zranić ludzi i uszkodzić śmigłowiec tak więc równie ważny jak odległość jest odpowiedni wybór nawierzchni przewidzianej do lądowania.
Zabezpieczając w porze dziennej lądowanie śmigłowca Agusta 109 pamiętaj:
• Przygotowane przez Ciebie lądowisko powinno mieć wymiary minimum 30 x 30 m płaskiej powierzchni, bez dołów, wystających kamieni itp.
• W pobliżu lądowiska nie powinny znajdować się wysokie przeszkody, w miarę możliwości przynajmniej w jednym kierunku od przewidywanego miejsca przyziemienia, na odległość co najmniej 100 metrów.
• Jeśli śmigłowiec ma lądować  na odcinku drogi, powinien to być widoczny z daleka, oddalony od łuków i zakrętów oraz bez przeszkód w kwadracie o wymiarach 30 x 30 metrów plac.
• Należy pamiętać, że dla zachowania bezpieczeństwa śmigłowca wybieraj miejsce do lądowania oddalone od przeszkód stosując proste przeliczenie : na każdy metr wysokości przeszkody miejsce lądowania powinno być oddalone o następne 6 m od tej przeszkody
• np. lądowisko winno być oddalone od przeszkody (drzewa) o wysokości ok. 10 metrów o min 60 metrów.
• Pamiętać należy również o tym iż drobne kamienie, ostry piasek lub pył mogą zranić ludzi i uszkodzić śmigłowiec tak więc równie ważny jak odległość jest odpowiedni wybór nawierzchni przewidzianej do lądowania.
Wyznaczanie miejsca lądowania:
Przykładowe lądowisko śmigłowca AGUSTA 109
Pamiętaj!
Przy wyborze terenu na lądowisko należy zwrócić uwagę na odległość od niewidocznych dla pilota przeszkód terenowych!
Podejmując śmigłowiec:
• Należy uwzględnić kierunek wiatru. Śmigłowiec ląduje pod wiatr, podejmując śmigłowiec i wydając mu sygnały zwróć uwagę by wiatr wiał Ci w plecy.
• Stań ok. 30 m od miejsca przyziemienia twarzą w kierunku pilota w stanowczy i wyraźny sposób naprowadzaj go stosując następujące sygnały:
Komendy jakie można wydawać podejmując śmigłowiec:
TU LĄDOWAĆ!

NIE LĄDOWAĆ!

(jedna ręka uniesiona do góry, druga opuszczona , odchylona nieco od tułowia, 
symbolizująca literę „N")
WYKONAJ ZAWIS!

(ramiona rozłożone nieruchomo, poziomo na boki)
ZNIŻAJ SIĘ!
 

(ramiona rozłożone poziomo na boki z wewnętrzną stroną dłoni skierowaną ku dołowi, rytmiczne wahania ramion od poziomu w dół.)
WZNOŚ SIĘ!

 
 
(ramiona rozłożone poziomo na boki z wewnętrzną stroną dłoni skierowaną ku górze, rytmiczne wahania ramion od poziomu w górę.)
PRZEMIEŚĆ SIĘ W LEWO!
 
(prawe ramię wyprężone nieruchomo w poziomie, lewe przedramię wykonuje rytmiczne wahania w kierunku przemieszczania)
PRZEMIEŚĆ SIĘ W PRAWO!
 
(lewe ramię wyprężone nieruchomo w poziomie, prawe przedramię wykonuje rytmiczne wahania w kierunku przemieszczania)
PRZEMIEŚĆ SIĘ DO PRZODU /DO TYŁU!
  

(wzniesione ramiona lekko rozwarte wykonują rytmiczne wahania od pionu do śmigłowca
i z powrotem / ruch odpychający lub przyciągający /, kierunek przemieszczania wskazują dłonie)
PRZERWIJ MANEWR PODEJŚCIA / ZAWISU – ODEJDŹ!

(wzniesione ramiona lekko rozwarte wykonują energiczne wahania ku górze, wewnętrzna strona dłoni skierowana ku górze)
PRZYZIEMIENIE
 
(Podmuch powietrza wywołany pracą wirnika w znacznym stopniu utrudnia skuteczne wydawanie sygnałów. Aby zapewnić stabilność naprowadzającego ratownika można podeprzeć się nogą z tyłu nie przerywając przy tym wydawania sygnałów.)
Organizacja lądowiska1
Lądowanie w porze dziennej – na skraju drogi:
Lądowanie w porze nocnej – na skraju drogi:
 
Lądowanie w porze nocnej – w obrysie jezdni:
Lądowanie w porze nocnej: 
Pamiętaj!
• W trakcie lądowania, wyłączania silników, rozruchu oraz startu, generalnie w czasie, gdy wirnik nośny obraca się - obowiązuje bezwzględny zakaz zbliżania się kogokolwiek do śmigłowca na wyznaczone lądowisko lub odległość mniejszą jak trzydzieści metrów.
• Osoby i pojazdy nie uczestniczące bezpośrednio w przekazaniu pacjenta oraz osoby postronne nie mogą zbliżać się na odległość mniejszą, niż 30 metrów od śmigłowca.
• Osoby lub pojazdy przekazujące pacjenta nie mogą zbliżać się do śmigłowca bez wezwania przez pilota lub załogę! 
• Czekaj, aż ratownik pokładowy podejdzie do Ciebie lub wykona jednoznacznie przywołujący gest! 
• Stosuj się do poleceń Członka Załogi.
• Dojazd wyłącznie wzdłuż śmigłowca, po lewej stronie, nie bliżej niż 2 metry od jakiegokolwiek elementu śmigłowca.
Prowadząc korespondencję radiową w trakcie działań ratowniczych stosuj się do następujących zasad:
• Jeśli nie widzisz śmigłowca, ale go usłyszałeś, powiedz o tym przez radio, a jeśli potrafisz prawidłowo określić jego położenie, powiedz np.: „Słyszę cię na południowy wschód ode mnie".
• Poinformuj przez radio o położeniu miejsca wybranego do lądowania, jaki jest jego stan, właściwości nawierzchni, jakie są przeszkody wewnątrz i na zewnątrz strefy lądowania, zwłaszcza napowietrzne linie energetyczne lub telefoniczne. 
• Niedopuszczalna jest obecność zwierząt, inwentarza żywego. 
• Podaj, jakie są inne zidentyfikowane niebezpieczeństwa, określ kierunek wiatru przy ziemi.
• Jeśli miejsce lądowania jest wyznaczone na drodze lub jej skraju, zamknij ruch przed lądowaniem śmigłowca. Ruch musi być zatrzymany aż do jego odlotu.
• W celu ułatwienia załodze śmigłowca identyfikacji miejsca lądowania włącz
• w dzień i w nocy światła błyskowe karetki i/lub wozu bojowego. 
• Oświetlenie miejsca przyziemienia w nocy wykonaj w taki sposób, by nie oślepiać pilota lądującego śmigłowca (nie świecić na śmigłowiec), przy lądowaniu należy uwzględnić kierunek wiatru, śmigłowiec podchodzi do lądowania „pod wiatr".
Jeśli śmigłowiec przystępuje do lądowania:
• Pamiętaj, że najważniejsze jest bezpieczeństwo Twoje i wszystkich osób w strefie lądowania!
• Nie dopuść do wtargnięcia kogokolwiek w przewidywane miejsce lądowania
• Chroń oczy, pył w oczach uniemożliwi ci dalszą działalność.
• Utrzymuj stałą łączność radiową.
• Jeśli widzisz, że śmigłowiec wykonuje manewr w kierunku niebezpiecznej przeszkody lub zagraża komuś, podaj przez radio komunikat: np. „Stop, uważaj z lewej!".
• Nie podchodź samodzielnie, ani nie dopuszczaj innych do śmigłowca nawet po wylądowaniu. Poczekaj na wezwanie załogi.
• O zbliżaniu się osób postronnych zawsze informuj zespół lotniczy przez radio, próbuj nie dopuścić nikogo do stref niebezpiecznych.
Opracowanie stanowi materiał szkoleniowy jednostek ochrony przeciwpożarowej włączonych w struktury KSRG z terenu powiatu drawskiego.
 Opracował: 
asp. Andrzej Podolak
KP PSP Drawsko Pomorskie
 
             Zasady bezpieczeństwa oraz organizacja działań podczas zabezpieczania lądowania śmigłowców Lotniczego Pogotowia Ratunkowego
Zasady bezpieczeństwa oraz organizacja działań podczas zabezpieczania lądowania śmigłowców Lotniczego Pogotowia Ratunkowego